Jak działają współczesne media?
Głównym celem konferencji było zaangażowanie uczniów szkół średnich w interaktywną debatę na temat tego, jak współczesne media działają w odniesieniu do praw seksualnych i reprodukcyjnych oraz umożliwienie nauczycielom aktywnego udziału w otwartej debacie na temat praktyk na rzecz lepszej edukacji seksualnej i edukacji o związkach dla młodych ludzi. Wydarzenie zaangażowało młodych ludzi (w wieku 16-19 lat) w zbiorową refleksję nad tym, w jaki sposób współczesne media wpływają na informacje o spornych kwestiach społecznych (tj. prawach człowieka, prawach kobiet, prawach seksualnych i reprodukcyjnych, a w szczególności prawie do aborcji) poprzez różne warsztaty i zapewniło nauczycielom przestrzeń i wskazówki do aktywnego udziału w otwartej debacie na temat praktyk na rzecz lepszej edukacji seksualnej i edukacji o związkach dla młodych ludzi, która promuje pozytywne nastawienie do seksu i holistyczne podejście do dobrostanu wśród młodzieży. Debata została skutecznie przeprowadzona w formie okrągłego stołu, gdzie każdy nauczyciel mógł dzielić się, odpowiadać i komentować. Podczas całego wydarzenia prowadzono działania uświadamiające z młodzieżą i nauczycielami, umożliwiając im zrozumienie i promowanie praw seksualnych i reprodukcyjnych jako podstawowych praw w klasie i poza nią.
Podczas dwudniowej konferencji warsztatowej, która odbyła się w liceum w Lubinie w dniach 25 i 26 marca, siedem klas (nauczyciele i uczniowie) wzięło udział w nieformalnych warsztatach edukacyjnych, debatach, burzach mózgów i okrągłych stołach. Osoby z różnych środowisk i z różnym doświadczeniem w dziedzinie praw reprodukcyjnych i mediów zebrały się, aby poprowadzić i uczestniczyć w wydarzeniu, co zagwarantowało uczniom i ich nauczycielom możliwość uczenia się z wielu perspektyw i podnoszenia świadomości. Ponadto zaangażowanie ukraińskich uczniów było niezwykle wzbogacające dla debaty i całego wydarzenia, podsycając dyskusje na temat uczestnictwa i stanu praw seksualnych i reprodukcyjnych w czasach konfliktu. Ich uczestnictwo wzmocniło i dodało innowacyjne elementy do obecnych procesów integracji.
Poniższe pytania przewodnie zostały wykorzystane do poprowadzenia młodych ludzi przez debatę dotyczącą mediów oraz praw seksualnych i reprodukcyjnych:
– gdzie mogę znaleźć informacje i jak mogę czytać współczesny dyskurs medialny, ze szczególnym uwzględnieniem kwestii społecznych, tj. praw człowieka, aborcji, praw kobiet;
– w jaki sposób współczesne media zarabiają pieniądze?
– dlaczego mediom „nie opłaca się” poruszać pewnych tematów?
– co najbardziej „elektryzuje” odbiorców?
– dlaczego niektóre tematy „klikają się” lepiej niż inne?
– role w mediach, czyli kto zarabia najwięcej?
– czy sztuczna inteligencja zastąpi dziennikarzy zajmujących się drażliwymi, kontrowersyjnymi kwestiami, takimi jak prawa seksualne i reprodukcyjne?
– jak pisać o trudnych tematach?
– gdzie szukać informacji na tematy społeczne?
– w jaki sposób można sprawdzać informacje, które konsumuje się w mediach?
– dlaczego „nie opłaca się” rzetelnie pisać o prawach kobiet?
– co można zrobić jako aktywny obywatel, aby pozytywnie wpłynąć na przekaz medialny?
Jedną z medialnych postaci kultury prowadzących debatę była dziennikarka. Przedstawiła kwestie związane z mediami i ich zagrożenie dla praw seksualnych i reprodukcyjnych, prezentując i dekonstruując narracje głównego nurtu na tematy związane ze zdrowiem seksualnym. Jej wystąpienie obejmowało również perspektywy społeczności LGBTQIA+ oraz sposoby, w jakie członkowie tej społeczności są szczególnie atakowani przez społeczność. Edukatorzy współpracowali również z dziennikarzami, aby wspólnie z uczniami stworzyć wspólną definicję praw seksualnych i reprodukcyjnych. Debaty dotyczyły również polskiego „czarnego” ruchu, tj. ruchu na rzecz praw seksualnych kobiet, który narodził się w Polsce prawie dziesięć lat temu i nadal działa jako strażnik, rzucając światło na aktorów politycznych i niepolitycznych, którzy zagrażają prawom seksualnym.
Wraz z młodymi uczestnikami, dziennikarze i nauczyciele zastanawiali się nad znaczeniem obrońców praw człowieka oraz nad tym, jak ważne jest, aby nawet w społeczeństwach demokratycznych zrozumieć, że prawa są niepewne i utrzymywać wysoki poziom uwagi, aby nie utracić praw, które zostały starannie wywalczone.
Podczas wydarzenia uczniowie mieli również okazję zaprezentować i omówić studia przypadków dotyczące przedstawiania kobiet w mediach, zwłaszcza w odniesieniu do ich ról w społeczeństwie oraz wykorzystywania ich ciał i praw seksualnych w dyskursie politycznym i medialnym. Młodzi ludzie byli bardzo zaangażowani i aktywni podczas całego wydarzenia i podkreślali, że nie mają okazji rozmawiać o prawach seksualnych i reprodukcyjnych w swoim programie nauczania, nawet podczas zajęć z edukacji seksualnej. W rzeczywistości wydarzenie działało również jako bezpieczna przestrzeń, w której mogli otwarcie dyskutować i zadawać pytania na ten temat tabu.
Nauczyciele również wyrazili ulgę z powodu możliwości otrzymania wskazówek i wkładu w dzielenie się lepszymi praktykami edukacji seksualnej i zostali wzbogaceni o nowe pozytywne, fizyczne, psychiczne i społeczne metody i podejścia dotyczące edukacji seksualnej i relacji. W międzyczasie uczniowie stwierdzili, jak wzmacniające było nauczenie się umieszczania seksualności i zdrowia seksualnego w ramach praw człowieka. Poinformowali również, jak ważne jest zaangażowanie w procesy obywatelskie i demokratyczne, aby być gotowym do obrony tych podstawowych praw człowieka z wielu perspektyw i przy użyciu metod partycypacyjnych. Liczne sesje burzy mózgów pokazały, że młodzi ludzie domagali się zmian systemowych w Polsce, które sprawiłyby, że prawa kobiet i prawa człowieka, w tym prawa seksualne, byłyby bardziej szanowane w kontekście kulturowym, społecznym i politycznym kraju. Uczniowie i uczennice byli żywo zainteresowani projektem „Moje ciało moją własnością” i jego postępami, a także poprosili o informacje na temat możliwości uczestnictwa w podobnych inicjatywach. Podczas wydarzenia dowiedzieli się również więcej o programie CERV i jego pozytywnym wpływie na aktywność obywatelską wśród młodzieży.
Projekt „My body is my own” – Moje ciało moją własnością, finansowany z programu CERV (Citizens, Equality, Rights and Values Programme) Komisji Europejskiej wpisuje się w priorytet, jakim jest przeciwdziałanie dezinformacji na temat seksualności i praw reprodukcyjnych, wokół których zawsze było duże tabu. Naszym zdaniem, promowanie transgranicznej debaty na te tematy jest niezwykle ważne. Dlatego wspólnym wysiłkiem kilku krajów postaramy się znaleźć wspólne podejście do przeciwdziałania dezinformacji i dostarczyć potrzebnej wiedzy oraz narzędzi obywatelom. Pomogą nam w tym aktywiści społeczni i media, które niezaprzeczalnie odgrywają podstawową rolę w życiu społecznym. Celem projektu Moje ciało moją własnością jest znalezienie wraz z dziennikarzami i działaczami społecznymi wspólnych punktów i najlepszych praktyk w zakresie przeciwdziałania dezinformacji oraz promowanie europejskiej debaty z udziałem szerokiej publiczności w krajach uczestniczących w projekcie.